اثر تنش کم‌آبی بر عملکرد، شاخص‌های فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی دو توده طالبی بومی ایران

کمبود آب یکی از عوامل محیطی مهم محدود کننده رشد گیاه و تولید محصول است. به منظور ارزیابی تحمل به تنش کم‌آبی دو توده طالبی ایرانی، آزمایشی در ایستگاه تحقیقاتی دانشگاه زنجان در سال 1393 انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل سه سطح آبیاری (100، 66 و 33 درصد نیاز آبی گیاه) و دو توده طالبی شامل تیل‌زرد و تیل‌سبز بود. در این آزمایش، شاخص‌های: کلروفیل، کاروتنوئید، محتوای پرولین، محتوای نسبی آب برگ، آسکوربیک اسید، فعالیت آنزیم‌های کاتالاز و پراکسیداز، عملکرد و کارآیی مصرف آب ارزیابی شد. بر اساس نتایج به دست آمده در پژوهش حاضر، تنش کم‌آبی به طور معنی‌داری میزان پرولین، فعالیت آنزیم کاتالاز و پراکسیداز و کارآیی مصرف آب را افزایش و محتوای نسبی آب برگ، کلروفیل و عملکرد را کاهش داد. بیشترین افزایش در میزان پرولین (8/34 درصد)، فعالیت آنزیم کاتالاز (18 درصد) و پراکسیداز (3/42 درصد) و کاهش محتوای نسبی آب برگ (8 درصد) و عملکرد (6/61 درصد) در سطح کم‌آبیاری33 درصد نیاز آبی گیاه حاصل شد. توده‌ها هم در صفات پرولین، محتوای نسبی آب برگ، کلروفیل، فعالیت آنزیم‌های کاتالاز و پراکسیداز نسبت به هم تفاوت معنی‌دار داشتند. حداکثر مقدار عملکرد و کارآیی مصرف آب در توده تیل‌زرد مشاهده گردید. با توجه به نتایج اثر متقابل، توده‌های تیل‌سبز و تیل‌زرد به ترتیب با 6/63 درصد و 7/59 درصد کاهش عملکرد در اثر افزایش تنش کم‌آبی (۳۳ درصد نیاز آبی گیاه)، هر دو توده حساس به تنش کم‌آبی هستند.